Verhalen

Verhaaltje mailen naar iemand.

Spreek een verhaal u aan, vind je een verhaal om te lachen? En wilt u het verhaaltje laten lezen door één van uw vrienden? Dan kan je via dit formulier het verhaaltje verzenden naar u vriend(in).

Naam ontvanger:
E-mail ontvanger:
Naam afzender:
E-mail afzender:
Verhaal:

De canon van de Kerst in de lage landen
De canon van de Kerst in de lage landen
En de (on)zin van geschiedenis

De regenbuien rijgen zich aaneen tot een schier-eindeloze hemelse douche. De kamerplanten staan op de vensterbank te verpieteren door een gebrek aan zonlicht. De dagen duren nauwelijks langer dan een uur of wat rond de lunch. Kortom, het is weer december, de kerst staat voor de deur.

Kerst, het feest van het licht (ja, en natuurlijk het feest van het ‘zwaar’, maar dat is vooral de zure nasmaak die met het laatste glas champagne en de goede voornemens in de vroege uurtjes van de 1ste januari weggespoeld zal worden, dus daar wil ik het nu niet over hebben). Licht, de basis van het kerstfeest, dat hebben ze goed voor elkaar gekregen daar in Eindhoven. Want in Eindhoven ligt de basis van onze kerst-traditie vol electrieke kerstboomverlichting, kerststerren en de oh-zo gezellige vensterbanktrappetjes.
Vroeger werd er ook wel kerst gevierd, maar het was een (commercieel onïnteressante) familie aangelegenheid, van onduidelijke Christelijk-Germaanse origine, waar niemand echt wat aan had. En het was vooral donker, erg donker. Maar dat zou veranderen.
In 1879 vond Edison in het verre amerika de gloeilamp uit. In datzelfde jaar werd in nederland de Anti-Revolutionaire Partij opgericht, waarna direct de schoolstrijd losbrak, wat op zijn beurt de verzuiling, waar we in de 20ste eeuw nog veel plezier aan hebben mogen beleven, ingang heeft gezet. De verzuiling was vooral op een religieuze leest geschoeid en omdat kerken bij tegenstand óf erop los moorden om tegenstand uit te roeien, óf het dom gehouden volk achter zich trachten te scharen door haar weelde te exhibitioneren (en de tijdsgeest er niet naar was een religieuze oorlog te beginnen), trachte elke zuil zijn identiteit met bepaalde prestige-projecten op te leuken. Ik noem een Vrije Universiteit, paradepaardje van de Protestant-Christenen, opgericht in 1880; ik noem een Bond van Vrije Liberalen, de in 1906 opgerichte politieke partij van de liberale, niet religieuze zuil.
De katholieken kozen voor een andere route naar Het Gelijk; die besloten het kérstfeest nieuw leven in te blazen en dit feest zo voor de katholieke zuil te winnen. Het idee was simpel; claim een katholieke oorsprong van het kerstfeest, steel een ideetje van de oude Germanen, die eind december het lichtfeest vierden op de donkerste dag van het jaar, zoek een citaat uit de bijbel om dit naar een religieus argument voor een verlichte kerst om te buigen ("Ik ben het licht der wereld; wie mij volgt, zal nimmer in de duisternis wandelen, maar hij zal het licht des levens hebben" (Johannes 8:12)), en roep de hulp in van oude vrienden om deze nieuwe theorie te exploiteren om domgehouden Nederland massaal aan het electrisch verlichte kerstfeest te helpen.
Ruim een eeuw na de emigratie van de Edison familie van Nederland naar New Jersey, Amerika, werd Thomas in 1847 in Milan, Ohio geboren als ... 9de kind van het –juist- Katholieke gezin. (Ze kunnen er wat van, die katholieken. Van voor het zingen de kerk uit gaan is nooit sprake geweest, maar dat kunnen we waarschijnlijk Bach aanrekenen, die er tenslotte voor gezorgd heeft dat er zulke mooie liederen klinken in de katholieke kerken…). De fundamenten voor wat een van de grootste kerstverlichtingproducenten ter wereld zou worden, werden in 1891 gelegd toen Gerard Philips in Eindhoven, in de tuin van katholiek nederland een gloeilampenfabriekje stichtte. Edison was behalve uitvinder ook zakenman, en had dus wel oren naar het idee van de Brabantse katholieken, en correspondeerde uitvoerig met Philips. Zo werd het mogelijk dat Philips, als pion van de katholieken, de ‘Verlichting van verzuild Nederland’ initieerde, de letterlijke verlichting wel te verstaan. En groter dan ooit was het success van de gloeilamp in eind December, wanneer links en rechts, katholiek, protestant en liberaal het feest van het licht letterlijk glans bijzetten door aanschaf van ‘eenen wonderlyken gloeienden glaazen bol’, welke dan de eenvoudige doch voedzaame kerstmaaltijd van sfeervolle verlichting voorzag.
Enfin, de verzuiling is over zijn hoogtepunt heen (al zijn er wat dorpen op de Veluwe waar dit besef nog niet is doorgedrongen, niet in de laatste plaats omdat deze die andere uitvinding van Edison, de carbon-telefoon, uit pure weerzin van het katholieke gloeilampen-succes altijd hebben geweigerd te accepteren), Philips heeft Eindhoven de rug toegekeerd, en de erven Edison horen hun president Bush verkondigen dat de beste bestrijding van AIDS die van de onthouding is, iets waar de katholieken nog nóóit van gehoord hebben. Ja, de tijden zijn veranderd, maar de decemberse overdaad aan kerstverlichting vol kitch-allure blijft bestaan.
Philips’ kersverlichting wordt nu geproduceerd in China en Mexico, waar de werkneemsters van de in gifdampen gehulde fabrieken de eerste 5 jaar van hun contract maar half loon krijgen (omdat het tenslotte even duurt om ingewerkt te worden met lopende band werk…). Philips kon de kosten van Nederlands personeel gewoon niet meer aan, omdat zij zúlke goede dingen maken dat er te weinige producten verkocht worden omdat deze simpelweg niet meer vervangen hoeven te worden. De gemiddelde levensduur van een vensterbank-trappetje of kerstster-met-sfeer-lichtjes is significant langer dan dat van de gemiddelde werkneemster die hem maakt. Gelukkig is het met het katholieke geloof in Nederland net zo gegaan als met Philips; ze is aan haar eigen succes ten onder gegaan. Het kerstfeest met al die lichtjes sprak zó aan dat het tot volksfeest verworden is, en dat niemand deze meesterzet van de katholieken zich nog herinnert, en het is goed zo.
Deze kerst belooft wederom in een overdaad van kunstlicht gehuld te worden, en onder de boom zullen cadeaus liggen. Neen, geen Philipsshafe, Philips TV toestel of Philips radio. Die hebben we al en doen het nog uitstékend. Een bandenplak-setje wellicht, isolatie-tape.
Maar ik doe er niet aan mee dit jaar. Ik zal niet wandelen in het duister. Ik steek geen lamp aan, ik ga bij kaarslicht naar verhalen zitten luisteren. Kerst op zijn pré-Edisons, een fijne kerst.

Alle rechten voorbehouden 2005-2024 - www.verhalenlezen.nl



Verhalen

Wilt u een verhaaltje lezen uit één van de onderstaande categorieën? Klik dan gewoon op een categorie en u komt op de pagina met de verhalen van deze bepaalde categorie.

• blunders
• dieren verhalen
• erotische verhalen
• griezel verhalen
• humor verhalen
• kinderverhalen
• liefdes verhalen
• sex verhalen
• spannende verhalen
• sprookjes

Verhalen posten

Hebt u zelf een verhaaltje geschreven? Of een onvergetelijke blunder tegengekomen, of iets anders. En je wilt er anderen mee amuseren, lezen? Met verhalenlezen.nl kan dat geen probleem zijn. Klik hier om een verhaal te posten!

Statistieken

Totaal verhalen: 5184
Totaal categorieën: 10
Totaal 38 bezoekers online